Projekt zrealizowany w 2015 roku został zainicjowany przez Mazowiecki Instytut Kultury w partnerstwie z Fundacją Ari Ari i Stowarzyszeniem „Z Siedzibą w Warszawie” i stanowił kontynuację badań i cyklu seminariów rozpoczętych w 2013 roku (http://www.muzeumprywatne.wwarszawie.org.pl/). Inspiracją dla organizatorów stał się raport o muzeach prywatnych, dostępny na stronie muzea prywatne, przygotowany przez Fundację Ari Ari. Projekt był organizowany w ramach wieloletniego programu Mazowieckiego Instytutu Kultury skierowanego do muzeów „W stronę nowoczesnego muzeum” i nawiązywał do jego ostatniej odsłony–projektu Muzeum otwarte/Antropologia codzienności. Niniejsza odsłona miała charakter badawczy ze względu na reorientację programową Mazowieckiego Instytutu Kultury i utworzenie Mazowieckiego Obserwatorium Kultury.

Przedmiotem badania była strona wizualna przestrzeni i ekspozycja obrazów muzeów prywatnych na Mazowszu. Co decyzje wyborze określonej konstrukcji wizualnej działań skoncentrowanych na prowadzeniu muzeum? Osobowość muzealnika/kolekcjonera? Chwilowe mody i trendy czy może raczej charakter kolekcjonowanych obiektów? Czy można się pokusić o zastosowanie socjologii wizualnej prof. Marka Krajewskiego i jego rozpoznań zawartych w publikacji Wizualność miasta i innych jego artykułach w odniesieniu do wizualności ekspozycji prywatnych muzealników? Czy techniki badawcze zawarte w opracowaniu tego autora pt. Badania wizualne w działaniu: antologia tekstów można zastosować również w odniesieniu do muzeów prywatnych? Czy mówią coś one przede wszystkim o ich twórcach, czy też o nas jako o społeczeństwie żyjącym w określonych uwarunkowaniach politycznych, estetycznych, ekonomicznych? Czy wobec znacznego zróżnicowania muzeów prywatnych, wobec ich raczej indywidualistycznego charakteru, jakiekolwiek generalizacje są dopuszczalne i uzasadnione? Oto część z pytań jakie postawiliśmy sobie w tej edycji projektu. 

Metodologia projektu

W wybranych pięciu muzeach prywatnych na Mazowszu zostały przeprowadzone badania z wykorzystaniem metod pracy w terenie: lustracji, obserwacji uczestniczącej, pogłębionych wywiadami kwestionariuszowymi, standaryzowaną dokumentacją filmową, fotograficzną i audialną. Wykorzystane były również narzędzia partycypacyjne z próbą uzyskania poszerzonego wyniku badań przeprowadzanych we współpracy z twórcami i organizatorami wybranych muzeów. 

Następnie grupa ok. 20 prywatnych muzealników z Mazowsza została zaproszona do udziału w badaniach panelowych. Spotkanie było dyskusją i ukierunkowanym wywiadem grupowym, do przeprowadzenia którego posłużył premierowy pokaz wyników badań wizualnych pięciu mazowieckich muzeów, czyli nagrań stworzonych w terenie. Podsumowaniem cyklu badań jest raport z badań, który wraz z dokumentacją video został zamieszczony na stronie Mazowieckiego Obserwatorium Kultury >> treść raportu 2015

Koordynator projektu:

Marcin Śliwa 
m.sliwa@mik.waw.pl