Nagroda Mazowieckiego Programu Edukacji Kulturalnej za Społeczne Działania Twórcze to wyróżnienie dla animatorów i animatorek kultury, działających twórczo wraz z lokalną społecznością. W 2021 roku przyznaliśmy rekordowo dużo, bo aż dziewięć nagród finansowych w trzech kategoriach: 

• Twórcze powroty – dla osób, które realizują społeczne działania twórcze na rzecz lokalnej społeczności w miejscowości, z której pochodzą i do której wróciły po latach lub mieszkają poza jej obszarem
• Młode praktyki w edukacji kulturalnej – dla osób, które nie ukończyły 26 roku życia i aktywnie działają twórczo na rzecz lokalnej społeczności
• Konsekwentne działania twórcze - nagroda dla osób, które od min. 3 lat prowadzą regularne działania na rzecz swojej społeczności

Tym razem też nie koncentrowaliśmy się na wybranym subregionie i wyróżnienia powędrowały do osób działających na terenie całego województwa mazowieckiego (z wyłączeniem Miasta Stołecznego Warszawy). Wręczenie nagród, które odbyło się 26 listopada w Mazowieckim Instytucie Kultury było dla nas jak zwykle czymś znacznie więcej niż uroczystością. Było przede wszystkim znakomitą okazją do poznania, do rozmów, do realnego spotkania.

Konkurs o Nagrodę za Społeczne Działania Twórcze towarzyszy nam od początku istnienia naszego programu. Jest to wyjątkowe wyróżnienie, ponieważ jego laureaci mają znaczący wpływ na jego kształt. Stają się naszymi ekspertami terenowymi. Uważnie wsłuchujemy się w ich głos, starając się jak najlepiej zidentyfikować potencjał, potrzeby, i na tej podstawie bardzo precyzyjnie projektować nasze działania.  

Wybierając laureatów bierzemy pod uwagę przede wszystkim takie kryteria jak odwoływanie się do lokalnych tradycji, wartości i praktyk, przekraczanie tradycyjnych sposobów uczestnictwa w kulturze, aktywny udział członków społeczności czy docieranie do grup często marginalizowanych. Doceniamy osoby, które widzą w kulturze potencjał harmonijnego rozwoju społecznego, a ważnymi wartościami są dla nich otwartość, tolerancja i empatia.

LAUREATKI I LAUREACI NAGRODY 2021

W kategorii TWÓRCZE POWROTY:

• Agnieszka Szkop-Gwiazda - Menadżerka kultury, pedagożka, prezeska Fundacji Pięknie Żyć. W 2018 roku po 12 latach prowadzenia pensjonatu na Mazurach wróciła do Żyrardowa - miasta, w którym się urodziła i wychowała. Obecnie prowadzi działalność kulturalną i edukacyjną dla dzieci, młodzieży i dorosłych na terenie całego kraju. Organizuje: koncerty, warsztaty rozwojowe, wydarzenia okolicznościowe, produkuje materiały edukacyjne. Współpracuje z doświadczonymi artystami, wykonawcami, twórcami i pedagogami. Agnieszka otrzymała nagrodę za profesjonalizm i nowe działania na rzecz edukacji muzycznej w Żyrardowie.
  
  
• Norbert Jastalski - plastyk, inicjator działań i przestrzeni kulturotwórczych w Iłży. Źródłem jego twórczych inspiracji jest fascynacja ruchem i przestrzenią. Po latach pracy m. in. w Operze Śląskiej wrócił do ukochanej leśmianowskiej Iłży i wpadł na pomysł stworzenia Akademii Pana Jana (APJ). To idea spotkań rodzinnych, odbywających się latem w iłżeckim Malinowym Chruśniaku, a zimą w Miejsko-Gminnej Bibliotece w Iłży. Kolejne inicjatywy Norberta to Etażerka, czyli regał z książkami w przestrzeni miejskiej i w szpitalu w Iłży, a także tzw. poetycki bieg na dystansie 7 km. Jako plastyk, Norbert dba, aby wszystkie inicjatywy miały swoją szatę graficzną, dokumentuje też wydarzenia fotograficznie i filmowo i udostępnia efekty w mediach społecznościowych, a także na stronach internetowych. Norbert otrzymał nagrodę za budowanie aktywnego środowiska wokół działań kulturalnych w Iłży.
  
  
• Jacek Zakrzewski - Z wykształcenia filozof, z zamiłowania animator kultury i strażak ratownik OSP. Od 10 lat pracuje w instytucjach kultury, a od dziecka działa na rzecz swojej społeczności. Do Nowego Miasta nad Pilicą wrócił po latach i został dyrektorem domu kultury, który mieści się obecnie w budynku internatu, w którym Jacek mieszkał jako licealista. Nasz laureat w zarządzaniu instytucją stawia na zespół. Sprawdza zasoby, bada potrzeby i chce dawać możliwość działania wielu odbiorcom. Stara się połączyć nowatorskie, kreatywne działania z podstawami działalności kulturalnej. Jacek otrzymał naszą nagrodę właśnie za przemyślany rozwój Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Nowym Mieście nad Pilicą.

W kategorii MŁODE PRAKTYKI W EDUKACJI KULTURALNEJ: 

• Roksana Grzegrzułka - pracowniczka Miejskiego Domu Kultury w Ostrowi Mazowieckiej, społeczniczka i wolontariuszka. Jak sama mówi, jej życiowa misja to: „Pomagać innym, aby zmieniać świat na lepsze”. Realizuje ją, będąc wolontariuszką Szlachetnej Paczki, odwiedzając grupy seniorskie, dla których prowadzi warsztaty, oraz prywatnie pomagając osobom potrzebującym. Aby znaleźć chwilę dla siebie i zapomnieć o natłoku spraw, wyplata makramy. Roksana pracuje z młodzieżą, wspólnie tworząc inicjatywy społeczne dla mieszkańców Ostrowi Mazowieckiej. Ta współpraca daje jej wiele radości i satysfakcji, ponieważ dla niej młodzi ludzie są wyjątkowo ważni. Roksanę nagrodziliśmy za autentyczne zaangażowanie w rozwój wolontariatu i edukacji kulturalnej w Ostrowi Mazowieckiej.
  
  
• Zuzanna Baranowska-Lemmen - Sołtyska wsi Klusek, prezeska Stowarzyszenia Aktywnych Kobiet Kluska oraz Stowarzyszenia Gostynińskie Centrum Rozwoju Aktywności Lokalnej, przewodnicząca KGW „Działamy Razem” w Klusku. Mimo młodego wieku już dwukrotnie została laureatką konkursu na Najaktywniejszą Liderkę Wiejską Mazowsza. Organizacje, w których działa, z powodzeniem pozyskują dodatkowe środki na projekty kulturalne, edukacyjne i społeczne. W podejmowanych działaniach bardzo ważne jest dla niej tworzenie międzyludzkich więzi i poczucia wspólnoty.Zuzanna została nagrodzona za potencjał do twórczego działania na rzecz lokalnej społeczności.
  
  

W kategorii KONSEKWENTNE DZIAŁANIA TWÓRCZE: 

• Anna Łukawska-Adamczyk - Prezeska Fundacji WIEŚWIEJAK, koordynatorka, animatorka, ale przede wszystkim koszajecczanka. Najważniejsze są dla niej relacje oraz poczucie bezpieczeństwa osób, które zaprasza do wspólnego działania na rzecz zmiany w lokalnym środowisku. Skupia się na szukaniu rozwiązań, często wychodzących poza obowiązujące schematy. Stara się, aby każde działanie związane z tradycją było ujęte w formie współczesnej, atrakcyjnej dla osób w różnym wieku. Szuka nowych metod pracy ze społecznością lokalną. Annę nagrodziliśmy za sprawczość, aktywność i dbałość o widoczność działań kulturalnych w Koszajcu.
  
  
• Alicja Gryz-Wasil - Z wykształcenia dziennikarka, z pasji i zawodu animatorka kultury, kierowniczka działu edukacji kulturalnej Miejskiego Ośrodka Kultury „Amfiteatr” w Radomiu. Jak sama o sobie mówi, jest pozytywnie zakręcona i nakręcona na twórcze działanie. Poszukuje ciągle rozwiązań na styku bliskich jej arteterapii, wychowania przez sztukę i animacji kulturowej. Realizowane przez nią projekty pokazują bardzo wyraźnie co jest dla niej ważne: relacje, rozwój i reinterpretacja. Alicja otrzymała nagrodę za kreatywne wprowadzanie działań animacyjnych w działalność instytucji kultury.
  
  
• Małgorzata Karkosz - Animatorka kultury, edukatorka, arteterapeutka, historyczka sztuki. Interesuje ją sztuka zaangażowana społecznie i ekologicznie. Jest entuzjastką pedagogiki alternatywnej. Chętnie współpracuje z młodzieżą i dziećmi. Jej artystycznym sposobem na wyrażanie siebie jest ceramika i malarstwo intuicyjne. Od 2016 tworzyła projekty dla Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, zapraszając dzieci ze szkół wiejskich i młodzież z ośrodków wychowawczych, jako uczestników i wolontariuszy. Współpracuje z artystami i lokalnymi działaczami. Łączy naukę o sztuce z uwrażliwianiem na przyrodę i kwestie ekologiczne. Ważnym aspektem jej działań jest ciągła weryfikacja w oparciu o informację zwrotną i proces ewaluacji. Małgorzata otrzymała naszą nagrodę za świadome dążenie do rozwoju zawodowego i wysoką jakość działań animacyjnych
  
  
• Beata Nessel-Łukasik - Zawodowo socjolożka i historyczka sztuki, z pasji muzealniczka i społeczniczka, prywatnie teatromanka. Nieustannie łączy wiedzę teoretyczną ze strefą praktyk twórczych, dbając o pogłębianie wiedzy o tym, co ją otacza, oraz poszukując inspiracji do działania z osobami, które chcą coś zrobić dla swoich społeczności. Realizuje projekty na rzecz instytucji, organizacji, społeczności i ludzi, którzy potrzebują czegoś się dowiedzieć lub doświadczyć.  Tak właśnie trafiła do Sulejówka - początkowo jako muzealniczka. Udało się tam jej wdrożyć koncepcję muzeum relacyjnego oraz stworzyć pierwszy w Polsce dział dedykowany współpracy z lokalną społecznością. I właśnie za te działania została nagrodzona w naszym konkursie. 

Laureaci i laureatki Nagrody MPEK-u to ludzie o różnych zainteresowaniach, różnych doświadczeniach, działający w różnych obszarach i dziedzinach. Łączy ich to, że ich inicjatywy aktywizują lokalną społeczność wokół wspólnych, twórczych działań. Dzięki temu zmieniają szczególnie ten mikro, lokalny świat na lepsze. Nagroda za Społeczne Działania Twórcze nie jest tylko formą docenienia ich pracy i zaangażowania, ale także wsparciem i pretekstem do dzielenia się ich wiedzą i doświadczeniami. Jeszcze raz gratulujemy! 

Organizatorem konkursu o Nagrodę Mazowieckiego Programu Edukacji Kulturalnej za Społeczne Działania Twórcze jest Mazowiecki Instytut Kultury.
Program finansowany jest ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.